Skip to main content

Auteur: NVRR secretariaat

Het secretariaat van de Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies.

Raad en Rekenkamer: een nieuwe verbinding (online)

Door de Wet versterking decentrale rekenkamers, die per 1 januari 2023 is ingegaan, gaat de lokale rekenkamer veranderen. Een uitstekend moment om de banden tussen raad, rekenkamer en griffie aan te halen en gezamenlijk na te denken over de invulling van de nieuwe lokale rekenkamer.

Dat doen we in deze online-bijeenkomst, bestaande uit:

  • Een algemeen deel waarin vragen worden besproken als: wat staat ons te doen en hoe gaat de samenwerking tussen raad, rekenkamer en griffie er uit zien.
  • Een specifiek deel met deelsessies voor raadsleden, griffiers en leden van de rekenkamers.

Meer informatie

Op onze pagina over de Nieuwe Rekenkamer vindt u alle informatie om raden, de griffie en rekenkamers te helpen bij de transitie en het komen tot de ideale verbinding.

Wilt u een andere bijeenkomst bijwonen? Klik dan hier.

De sessies “Raad en Rekenkamer” worden georganiseerd door de Nederlandse Vereniging voor Rekenkamers en Rekenkamercommissies (NVRR), de Vereniging van Griffiers en de Nederlandse Verenging voor Raadsleden.

Training: Pakkende rapporten schrijven

Het doel van de training is om deelnemers gereedschap in handen te geven waarmee ze hun onderzoeksresultaten met nog meer impact kunnen presenteren. De trainers besteden aandacht aan twee belangrijke elementen van heldere presentatie: concrete taal, en duidelijke argumentatie. Het programma van de training ziet er daarmee als volgt uit:

Ochtend

Concreter is beter: in deze module laten de trainers de deelnemers zien hoe ze vaagheid in hun rapporten kunnen voorkomen. Er wordt gewerkt aan een ‘intern alarmsysteem’ dat afgaat bij onvolledig taalgebruik, vage termen en jargon. Voor Rekenkamers is het een uitdaging de resultaten scherp te formuleren zodat de boodschap binnenkomt, zonder de boodschap aan concreetheid inboet. Een ‘scherpe’ formulering is niet altijd concreet. We nemen concrete voorbeelden uit rekenkamerrapporten als oefenmateriaal.

Middag

Naast het taalgebruik is de argumentatieve structuur van groot belang om resultaten helder te presenteren. Het gaat hierbij niet alleen om of de argumentatie inhoudelijk klopt, maar ook of die voor de lezer goed te volgen is, en zo min mogelijk ruimte laat voor interpretatie. Hiervoor gaan we aan de slag met De Argumentenladder, het visuele model van de argumentenfabriek om argumenten te ordenen en verbeteren. Hiermee helpen ze deelnemers onder meer om verborgen argumenten en aannames boven tafel te krijgen, de argumentatieve relaties te toetsen, en een onderbouwing zo helder mogelijk te structureren. Ook hier nemen we concrete voorbeelden uit rapporten als oefenmateriaal.

De training is kosteloos, de kosten voor later dan 14 dagen van te voren afmelden bedragen 75 euro.

Webinar: Rekenkamer als goed opdrachtgever

Veel rekenkamers besteden de uitvoering van het onderzoek geheel of gedeeltelijk uit aan onderzoeksbureaus. In de samenwerkingsrelatie die dan ontstaat kan veel misgaan. De NVRR ontving daar de afgelopen tijd veel vragen van leden over. Vragen zoals waar je op moet letten bij het maken van een opdrachtomschrijving? Of hoe je tussentijds kan bijsturen zonder het onderzoeksproces al te veel te verstoren? Wat je kan doen om de verwachtingen over het eindproduct goed te managen? Hoe ga je om met een bureau dat in jouw ogen niet levert wat is afgesproken?

 

In het webinar gaat Rob Paulussen (voorzitter diverse rekenkamers en zelfstandig onderzoeker) in gesprek met Jaap Bouwmeester (I&O Research) en Peter Struik (Partners+Propper Noordwijk). Wat zijn positieve en negatieve ervaringen, ook vanuit het perspectief van een onderzoeksbureau, en wat leert ons dat? Lies van Aelst (directeur NVRR) brengt vanuit de chat ook zoveel mogelijk van jouw vragen in.

 

Het webinar vindt plaats op 7 november 2023 van 12.00 – 13.00 uur en is voor maximaal 25 deelnemers toegankelijk. Schrijf je dus snel in via onderstaand formulier!

NVRR Algemene ledenvergadering

Het bestuur van de NVRR nodigt u van harte uit voor de Algemene ledenvergadering die zal plaatsvinden op donderdag 22 juni om 9.45 uur in Congresgebouw “De Vereeniging”, Utrecht.

Vervanging lid bij ALV
Volgens artikel 5 van de statuten van de NVRR zijn de voorzitters lid en kan hij of zij zich bij de ALV (inclusief besluitvorming) laten vervangen. Voluit luidt de bepaling over de vervanging (artikel 5, 6e lid): “Een lid kan zich ter vergadering en bij besluitvorming laten vertegenwoordigen door een gevolmachtigde officiële plaatsvervanger”.

Om dit zorgvuldig te doen, hanteren we de volgende werkwijze:
Een lid dat niet aanwezig kan zijn bij een ALV en zich wil laten vervangen, stuurt uiterlijk 24 uur van tevoren een bericht hierover aan de NVRR (info@nvrr.nl). Dit bericht bevat ten minste de naam van de plaatsvervanger en de melding dat deze plaatsvervanger gevolmachtigd is om namens het lid aan de vergadering en de besluitvorming deel te nemen. Onvolledige berichten (ontbreken van naam of volmacht) worden teruggestuurd. Bij aanvang van de ALV meldt de voorzitter welke leden zich aldus laten vervangen; dit maakt integraal onderdeel uit van de notulen.

Leerzaam, levendig mini-congres van het kennisplatform Limburgse rekenkamers

Kennisplatform Limburgse Rekenkamers kijkt trots terug op de kennisdelingsbijeenkomst van 2 juni. Gastheer was de Zuidelijke Rekenkamer. Uit Noord-, Zuid- en Midden-Limburg waren rekenkamer- en raadsleden en griffiers afgereisd naar de lichttoren van Eindhoven.

Zoals het hoort in Brabant trapten we af met een worstenbroodje (ook vegan) om daarna snel over te gaan naar de inhoud. Ervaren secretaris Jelly Smink, al meer dan 20 jaar actief als secretaris/onderzoeker van de rekenkamer Nijmegen gaf een mooie inkijk in haar keuken. Dit lokte veel vragen uit van het publiek. De vele vragen en mooie discussies ging naadloos door bij de volgende sprekers, Lies van Aelst (directeur NVRR) en Patrick Jacobs (raadslid Beesel en lid transitieteam NVRR). Deelnemers gingen huiswaarts met vele tips om je als rekenkamer te verbinden met de gemeenteraad zonder je onafhankelijkheid te verliezen en veel antwoorden op hun vragen over de Wet Versterking Decentrale Rekenkamers [link naar veelgestelde vragen invoegen].

Na een korte pauze ging het tweede programma onderdeel over water en hoe dit integraal in vele beleidsvelden een relevant thema is. Zeker voor gemeentelijke rekenkamers is dit als onderzoeksonderwerp nieuw, geen van de deelnemers deed hier eerder onderzoek naar of had water op de onderzoeksplanning staan. Behalve natuurlijk de rekenkamerleden van het Limburgs Waterschap, die ook aanwezig waren.

André Hengeveld onder meer van de rekenkamercommissie waterschap Hollandse Delta nam ons mee in zijn interessante en relevante werkveld. Hij riep de aanwezige rekenkamers op om dit thema op te pakken, met de overheden samen die hier ook mee te maken hebben. Het lijkt misschien niet voor de hand te liggen maar de aanknopingspunten met water zijn, zo vertelde Hengeveld, legio. Hij noemde hierbij duurzaamheid, energietransitie, stikstofproblematiek, woningbouw, et cetera.

Ard Schilder (Zuidelijke Rekenkamer) en Nico op de Laak (rekenkamer Roermond) namen het stokje over in een boeiende discussie, die later nog werd voortgezet onder het genot van een drankje en een hapje.

Het kennisplatform Limburgse rekenkamers en de NVRR organiseren regelmatig interessante landelijke en regionale bijeenkomsten waar je collega`s kunt ontmoeten en inspiratie op kunt doen! Zo organiseert de NVRR op 22 juni en 11 oktober congressen en is er in het najaar van 2023 in Beesel een kennisdelingsbijeenkomst met actuele onderwerpen. We zien je graag daar!

Angelique Hubens (voorzitter Kennisplatform Limburgse rekenkamers), 5 juni 2023

Lunchwebinar Wet Versterking Decentrale Rekenkamers

In dit transitiejaar is er veel in beweging rondom rekenkamers en rekenkamercommissies. Daarom zijn er vorig jaar NVRR transitieteams gestart om rekenkamers en rekenkamercommissies te ondersteunen in de transitie en om te zorgen dat alle benodigde informatie laagdrempelig beschikbaar is. Omdat we merken dat er op dit moment veel vragen leven over de transitie en de wet versterking en er ook behoefte is aan het delen van ervaringen, organiseren we 3 webinars om kennis en ervaringen te delen en vragen te stellen. De webinars zijn gericht op gemeentelijke rekenkamers.

Om vragen zo goed mogelijk te kunnen beantwoorden, vragen we je van tevoren deze op het inschrijfformulier te delen.

Manon Fokke blikt terug op de NVRR

Het is ongeveer een jaar geleden dat Manon wethouder werd in Maastricht en daarmee de NVRR helaas verliet. We blikken met haar terug op haar tijd bij de NVRR en de vereniging nu!

Hoe is het nu met jou in je nieuwe baan?

Goed! Ik heb het enorm naar mijn zin. Wethouder zijn is echt iets heel anders dan de jaren dat ik volksvertegenwoordiger was. We hebben een mooie coalitie met een mooi akkoord waar ik met veel plezier voor werk.

Hoe kijk je terug op je tijd bij de NVRR?

Ik was een jaar directeur, korter dan ik plande en ik had het werk ook echt langer willen doen. Maar de kans in Maastricht kon ik niet voorbij laten gaan! Ik vind de NVRR een erg leuke club met een missie: professionaliseren, zowel intern en extern. Het is mooi om onderdeel te zijn van een vereniging die zo in beweging en ontwikkeling is. Daar heb ik echt met plezier aan meegewerkt en meegeholpen. Ik ben in dat kader ook trots op de metadossiers en meta analyses en ook bij de rol die de NVRR had bij de uitwerking van de Wet Versterking. Daar hadden we een mooie rol in die niet vanzelfsprekend was.

Waar ben je het meest trots op uit je tijd als directeur?

Op hoe de NVRR in het kader van het wetsvoorstel leden écht ondersteunt en ook hoe de leden uiteindelijk duidelijkheid gekregen hebben. Er was lange tijd zoveel onzekerheid rond het wetsvoorstel, dat zorgt voor onrust. Het wetsvoorstel ging echt over de toekomst van rekenkamers, daar hoort een vereniging als de NVRR bij betrokken te zijn en die betrokkenheid is uiteindelijk ook gelukt.

Wat hoop je dat er in de toekomst nog gerealiseerd zal worden?

Ik hoop dat de vereniging bezig blijft met webinars om leden informatie uit te laten wisselen en dit af te stemmen op de behoefte van leden. Het is laagdrempelig en daarmee een hele mooie kans om kennis te delen en te ontmoeten!

Wat neem je in je nieuwe baan mee vanuit de NVRR?

Wees kritisch! Sta stil bij de vraag waarom je doet wat je doet, daar kan de rekenkamer goed bij ondersteunen.

Lunchwebinar ‘Rekenkameronderzoek doen samen met burgers’

Rekenkameronderzoek wordt traditioneel geheel uitgevoerd door onderzoekers. Als burgers een rol hebben in rekenkameronderzoek, dan is dat met name als respondent. Terwijl een actievere rol van burgers bij rekenkameronderzoek wel degelijk meerwaarde heeft.

Wanneer burgers en rekenkamers samen onderzoek doen, krijgen we bijvoorbeeld toegang tot data die we anders niet zouden kunnen verzamelen en vergroten we het draagvlak van het onderzoek bij zowel burgers als de raad. Daarnaast stelt het burgers in staat betrokken te worden bij een onderwerp dat hen raak en hier meer over te leren.

Maar hoe pak je dit als rekenkamer aan? Bij welke delen van het onderzoek kun je burgers betrekken? En waar moet je rekening mee houden? Binnen de wetenschap is hier al ervaring mee opgedaan, onder de naam ‘citizen science’. Hier organiseren de NVRR en de G4-rekenkamers tezamen twee gratis webinars over.

Tijdens het eerste lunchwebinar op 29 juni van 12.00 uur tot 13.00 uur horen we van hoogleraar Tine de Moor over haar ervaringen met citizen science en hoe dit toegepast kan worden in een rekenkameronderzoek.

5 vragen aan Etienne Lemmens

Wie is Etienne?

Ik ben geboren en deels getogen in Valkenburg (L), deed mijn middelbare school in Sittard en heb sociaal-economische geschiedenis gestudeerd in Utrecht. Ik woon daar ook nog steeds, met partner. Wij hebben twee zoons (30 en 27 jaar) die het huis al uit zijn. Ik heb naast mijn rekenkamerwerk als zzp-er een eigen onderzoeksbureau, ben lid van de Raad van Toezicht van de daklozenopvang in Utrecht en lid van sectorbestuur van FNV Zelfstandigen.

Hoe ben je in de wereld van rekenkamers terecht gekomen?

Na mijn studie in de wereld van de sociale zekerheid ben ik terecht gekomen bij een klein advies- en onderzoeksbureau voor sectorraden (paritair samengesteld uit werkgevers- en werknemers-vertegenwoordigers). De eerste keer dat ik van decentrale rekenkamers hoorde was toen ik in 2005 gevraagd werd onderzoek uit te voeren naar re-integratietrajecten in het kader van de toen net gedecentraliseerde Wet werk en bijstand. Toen was mijn interesse gewekt en ben ik ben in 2006 voorzitter geworden van twee rekenkamers. Sinds die tijd ben ik blijven hangen in de rekenkamerwereld. Misschien moet de vraag zijn: “hoe kom ik eruit?” 😉

Mijn speerpunten als bestuurslid

Ik vind het gesprek over kwaliteit en professionalisering van rekenkamers en rekenkamerleden belangrijk. Dat gesprek kunnen we vanuit de NVRR ondersteunen. Dat proberen we onder andere te doen via de Goudvink. En mijn persoonlijke drijfveer door dingen te ontwikkelen als het ‘meetinstrument voor doorwerking’, het rekenkamerkompas en de metadossiers en -analyse.

Wat vind jij belangrijk in de nieuwe wet versterking decentrale rekenkamers?

Het allerbelangrijkste vind ik dat er eindelijk een besluit is genomen en er op een aantal punten duidelijkheid is gekomen voor decentrale rekenkamers. Zoals bij heel veel zaken hangt het niet altijd af van structuren die worden voorgeschreven, maar hoe de mensen in het veld dat invullen. Ik zie in ieder geval kansen om rekenkamers goed te positioneren en de relatie met alle spelers in het democratische krachtenveld stevig vorm te geven.

Welke vraag die we niet hebben gesteld zou je graag willen beantwoorden? En wat zou je antwoord zijn?

Wat is je motto? Ik kan me erg vinden in een zinsnede uit Münchhausens haren en Wittgensteins ladder van Paul Watzlawick: “Het leven is serieus, maar niet ernstig.”