Skip to main content

Auteur: NVRR Secretariaat

Checklist Opstellen van een goede aanbeveling

Kwaliteitszorg staat hoog in het vaandel bij de NVRR. Om te zorgen voor een samenhangende visie, focus en slagvaardigheid en draagvlak in de vereniging met een inbreng en betrokkenheid van de leden is een Ontwikkelteam samengesteld. Dit Ontwikkelteam is de voortzetting van de commissie Kwaliteitszorg. Het team faciliteert en coördineert de kwaliteitsprojecten en bewaakt de onderlinge afstemming.

Tijdens het NVRR-congres 2016 zeiden verschillende leden behoefte te hebben aan een checklist waarmee ze de kwaliteit van hun aanbevelingen kunnen beoordelen en verbeteren. Naar aanleiding hiervan is de NVRR een project gestart en is de checklist “Opstellen van een goede aanbeveling” ontwikkeld. Deze kan door rekenkamer(commissie)s worden gebruikt bij het opstellen van aanbevelingen en/of gebruikt worden als kwaliteitseis voor een in te huren extern bureau. U kunt de checklist hieronder downloaden.

Algemene rekenkamer publiceert jaarverslag 2016

In haar jaarverslag 2016 dat de Algemene Rekenkamer (AR) op 29 maart publiceerde, stelt zij vast dat afgelopen jaar een ambitieus werkprogramma is uitgevoerd en de productie ten opzichte van 2015 iets is verhoogd. Tegelijkertijd wordt de doorwerking van bezuinigingen van de afgelopen twee kabinetten meer voelbaar. De vitaliteit van de democratische tegenmacht komt nu onder druk, zo schrijft president Arno Visser.

In 2016 zijn 54 publicaties uitgebracht, één gepubliceerd onderzoek is op verzoek van de Tweede Kamer uitgevoerd (Handhavingsbeleid Belastingdienst). Een ander verzoek van de Tweede Kamer moest naar 2017 doorgeschoven worden. Met de onderzoeken en (internationale) samenwerkingsprojecten heeft de AR afgelopen jaar op diverse terreinen een bijdrage geleverd aan een betere informatievoorziening, ook van het kabinet aan de Tweede en Eerste Kamer. Vanwege een tweede budgetkorting op rij zijn stevige veranderingen binnen de organisatie noodzakelijk geworden. Daarom is in oktober 2016 een reorganisatie aangekondigd. De krimp in personeel is, mede vanwege een vacaturestop, zichtbaar en zal naar verwachting in 2017 doorzetten.

Rekenkamerkompas

De NVRR heeft van het Ministerie van BZK subsidie gekregen voor ondersteuning van kwaliteitszorg bij rekenkamer(commissie)s. Een van de projecten is het rekenkamerkompas. Een ambitieus project bedoeld  om in 2017 de  discussie over  handreikingen op kwaliteit. De noodzaak daartoe laat zich voelen in de toenemende roep vanuit de samenleving voor meer transparantie, ook naar rekenkamer(commissie)s toe. Rekenkamer(commissie)s stellen eisen aan en vragen transparantie van het bestuur. Dan moet je ook zelf die transparantie willen en kunnen bieden.

Het is niet de bedoeling eindeloos te praten over wat kwaliteit dan precies inhoudt. Dat pakken we pragmatisch op door van een relatief simpele definitie uit te gaan: “zeggen hoe je de dingen wil doen, en doen wat je zegt.” Het gaat hierbij dus vooral om duidelijkheid  van handelen, zodat de partijen in jouw speelveld weten waar ze aan toe zijn met de rekenkamer(commissie). Er geldt overigens geen passe-partout op hoe rekenkamer(commissie)s goed handelen, want dat is vaak lokaal maatwerk, mede uit ervaring met en in overleg met de raad tot stand gekomen.

Er is al veel ontwikkeld op het gebied van kwaliteitsborging. Er is een internationale standaard (van Intosai), het kwaliteitshandvest dat ontwikkeld is door de grotere rekenkamers en het ‘handvest light’. En uiteraard zijn rekenkamer(commissie)s zelf bezig met kwaliteit, de ene rekenkamer­(commissie) wat explicieter dan de andere. We zijn met z’n allen bezig om te leren van onze ervaringen, van onze ‘fouten’ en van elkaar.

Het uitgangspunt voor het rekenkamerkompas is het vullen van een kist met verschillende soorten gereedschap, het ene geschikt voor de ene klus bij rekenkamer(commissie) X, het andere voor rekenkamer(commissie) Y. Er is nog geen gereed­schaps­kist voorhanden waar alle rekenkamer(commissie)s uit kunnen of willen putten. De intentie is die gereedschapskist van onderop te vullen met gereedschappen, of anders gezegd  ‘handreikingen’. We maken onderscheid tussen een algemene hand­reiking die voor alle rekenkamer(commissie)s beschrijft hoe ze hun werk invullen, en maatwerk­handreikingen die per rekenkamer(commissie)s kunnen verschillen. Het principe hiervoor is naar analogie van de zeer recent aangepaste governance code in de zorg. Alleen hebben we het ‘pas toe of leg uit’-principe gewijzigd in ‘pas toe of vul aan’. Als een rekenkamer(commissie) vindt dat hij een andere werkwijze hanteert dan andere commissies, dan staat het hem vrij om zijn eigen aanpak te ‘uploaden’ naar het rekenkamerkompas. Daarmee is het kompas min of meer een ‘open source’-systeem.

Duidelijk is dat het voor een goed en bruikbaar rekenkamerkompas handig is als er veel inbreng is van u als leden. Na de presentatie van de werkwijze om tot het rekenkamerkompas te komen op de landelijke kring willen we ook graag met u in de verschillende kringen en op ons voorjaarscongres (12 mei) in discussie over de handreikingen.

Eind 2017 wordt het resultaat van de discussies gepresenteerd aan de leden. Dat betekent dat dan een raamwerk van algemene en maatwerk handreikingen gereed is. In 2018 gaan we, wederom ‘bottom up’ in overleg met de leden, het raamwerk vullen met praktijken, de ‘good practices’. Eind 2018 wordt het volledig gevulde instrument gepresenteerd aan de vereniging. De NVRR faciliteert hiermee een gereedschapskist waarmee de leden een eigen ‘kwaliteitsdocument’ kunnen samenstellen. De inhoud van het rekenkamerkompas is ‘gedragen’ omdat de rekenkamer(commissies)s zelf hebben bijgedragen aan de vulling (‘open source’). Daarmee kunnen ze naar partijen transparant maken hoe zij werken en hoe zij koersen op kwaliteit.

De  presentatie die op de kenniskring van 16 februari is gehouden over het rekenkamerkompas vindt u hier.

3D-denktank

Op donderdag 9 maart is de inmiddels 3e 3D-denktank onder grote belangstelling gehouden. In een boordevol programma startten we met samenwerkingsmogelijkheden met de Inspectie SWZ. De rekenkamercollega’s zien veel kansen en brainstormen over aanpak en werkwijzen. Het belang van kennis hebben van lokale rekenkamer- en inspectie-onderzoeken wordt breed gedeeld.

Het reviewen van 3Drapporten is slagvaardig opgepakt. Collegiaal en constructief zijn de rapporten besproken. In een geanimeerde discussie bespreken we de verschillende lokale uitvoeringspraktijken en onderzoeksresultaten.

Een bijna gereed rekenkamerrapport wordt voorgelegd en de aanwezigen reageren zeer positief op het bijbehorende ontwikkelde instrument voor de raad.

Het NVRR bestuur meldt dat de subsidieaanvraag voor de 3D-denktank is gehonoreerd en dat nadere uitwerking volgt.

De AR licht de stand van zaken van het samenwerkingsonderzoek met lokale rekenkamers toe en biedt een relevante focus op de landelijke ontwikkelingen en de lessen van decentralisering van de laatste jaren.

Lees hier het verslag van de bijeenkomst >>

Wie voor een volgende denktankbijeenkomst wil reviewen en/of zijn rapport wil laten reviewen kan dit melden bij info@nvrr.nl. Ook wie het onderzoekplan wil bespreken of andere kwesties, meld het, zodat de volgende 3D-denktank weer een boeiende bijeenkomst wordt. Voor nadere informatie: t.vd.biggelaar@eindhoven.nl of n.opdelaak@gmail.com

NVRR zoekt onderzoeker/beleidsondersteuner voor project 3D

Naar de voorbereiding van decentralisaties in het sociale domein is door verschillende (lokale) rekenkamers onderzoek gedaan. Na de invoering van de nieuwe decentrale taken in het sociale domein blijkt dat er nog weinig afstemming c.q. uitwisseling plaatsvindt tussen lokale rekenkamer(commissie)s. Daarom is het initiatief genomen om de 3Ddenktank op te richten. Het doel is om kennis te delen en te verspreiden over bijvoorbeeld vraagstellingen, onderzoekdomeinen, onderzoeksmethoden en indicatoren. Veel rekenkamer(commissie)s worstelen met de veelheid aan onderwerpen en de complexe omgevingen waarbinnen één en ander zich afspeelt. In 2017 gaan we vanwege de vele signalen van onze leden samen met de 3Ddenktank inzetten op verbetering van de kennisdeling rond de 3 D’s.

Hiervoor is de NVRR op zoek naar een onderzoeker/beleidsondersteuner die helpt met het in kaart brengen van de best practices uit eerdere onderzoeken, hiervan handreikingen maakt hoe toekomstig onderzoek vorm gegeven kan worden. Ook dient het bestaande informatiedocument geactualiseerd te worden.

Lees de volledige vacature en reageer voor 10 april 2017 >>

Landelijke kenniskring

Donderdag 16 februari heeft de Landelijke Kenniskring zich in een levendige discussie gebogen over het rekenkamerkompas en de aanpak die het NVRR bestuur hierin voorstaat. 

Naast kwesties als de geringe deelname aan de Goudvink is vooruitgeblikt op de 3Ddenktank. In vervolg op de boeiende landelijke kenniskring in december ’16 nam Nico op de Laak ons verder mee in de Omgevingswet. Collega’s hadden vragen ingezonden die Nico van antwoorden voorzag. De urgentie van kaderstelling van de raad kwam aan de orde.

In het voorbereidingstraject kan de rekenkamer hierin een vitale rol spelen. Nico op de Laak besprak het Ambitiedocument en de vertaling naar een integrale Omgevingsvisie met mogelijkheden voor rekenkameronderzoek en proactieve advisering van rekenkamers aan de raad.

Datagedreven sturing in gemeenten: een verkenning van de veranderingen door het werken met big data: publicatie A+O

Het A+O fonds heeft verkend welke gemeenten big data gebruiken om hun beleid te onderbouwen en te verbeteren. Beleid dat steeds meer is gebaseerd op feitelijke waarnemingen en veel minder op aannames en veronderstellingen.

De vraag is wat de impact van datagedreven sturing zal zijn op de gemeentelijke organisatie, de dienstverlening en het werk.

In deze publicatie komen onderwerpen aan bod zoals: hoe organiseer je datagedreven sturing in de gemeente; wie zijn daarbij betrokken, hoe zorg je voor draagvlak; hoe zit het met de privacy van burgers en werknemers en over welke competenties moeten medewerkers beschikken om datagedreven te kunnen werken?