Auteur: NVRR Secretariaat

Op maandag 10 oktober a.s. is het zo ver. Dan vindt de eerste Spotdag van rekenkamer(commissie)s plaats. Die dag gaan bijna twintig rekenkamer(commissie)s op pad om in één dag onderzoek te doen naar de digitale dienstverlening van gemeenten, provincies en waterschappen. Zij richten zich specifiek op het indienen van meldingen over de openbare ruimte.  

Spotdag; nieuwe vorm van onderzoek

Tijdens de Spotdag ‘spotten’ rekenkamer(commissie)s op verschillende locaties binnen hun eigen gemeente, provincie of waterschap de ervaringen van inwoners met het digitaal indienen van een melding over de openbare ruimte. Daarvoor vragen ze inwoners om – met behulp van een tablet – een fictieve melding in te dienen, waarna ze hen vervolgens een aantal vragen stellen over de ervaring daarmee.

Deze eerste Spotdag is vooral ook een experiment. Een experiment dat ons (AR en NVRR) veel kan leren over het ‘spotten’ als onderzoeksmethode, het samenwerken als rekenkamer(commissie)s, goede manieren om in contact te komen met inwoners, etc.

Aanmelden?

Heeft uw rekenkamer(commissie) zich nog niet aangemeld, maar wel interesse om deel te nemen? Meld u dan voor 19 september 2016 aan door een mail te sturen naar evenementen@rekenkamer.nl

Waarom dit onderwerp?

Het ‘spotten’ van ervaringen met digitale dienstverlening past in het thema digitale dienstverlening; één van de ambities uit het regeerakkoord van het kabinet-Rutte/Asscher. Het is de ambitie van het kabinet om de dienstverlening aan burgers en bedrijven te verbeteren en om ervoor te zorgen dat burgers en bedrijven zaken met de overheid uiterlijk in 2017 digitaal kunnen afhandelen.

Te verwachten eindproducten

De Spotdag levert een momentopname op van hoe burgers een onderdeel van de digitale dienstverlening ervaren. Het vormt daarmee een globale inhoudelijke verkenning van het onderwerp.

Het team Spotdag wil de volgende producten opleveren:

1. Individueel beeld per deelnemer

Op basis van de uitkomsten van de Spotdag wordt per deelnemende rekenkamer(commissie) een individueel beeld geschetst van het kanaalgebruik en de gebruiksvriendelijkheid van de digitale dienst ‘indienen van een melding over de openbare ruimte’. Het is nadrukkelijk niet de bedoeling om een ranglijst te maken van de verschillende deelnemers. De resultaten zullen dus niet in vergelijking tot elkaar worden gepubliceerd; iedere deelnemer ontvangt alleen de eigen resultaten.

2. Globale analyse totale dataset

Er wordt een analyse uitgevoerd op de totale dataset, waarbij wordt gekeken naar de samenhang tussen verschillende variabelen. Deze analyse levert een globaal beeld op, een zogenaamde grofkorrelige foto. Deze analyse  wordt gepresenteerd tijdens de Samenwerkingsbijeenkomst van de AR en de NVRR op 17 november.

3. Handreiking ‘spotten’

De ervaringen met de methode van het ‘spotten’ worden gebundeld. Samen met de deelnemers worden lessen getrokken. Deze lessen worden verwerkt tijdens de Samenwerkingsdag in een handreiking voor mogelijke volgende Spotdagen.

Wat vraagt deelname van uw rekenkamer(commissie)?

Als uw rekenkamer(commissie) deelneemt aan de Spotdag krijgt u op voorhand een ‘kant-en-klaarpakket’. In dit pakket is het volgende opgenomen:

• Een voorbeeldtekst waarmee de Spotdag kan worden aangekondigd binnen uw gemeente, provincie of waterschap.
• Een korte vragenlijst voor de gemeente, provincie of waterschap rondom het gebruik van digitale formulieren voor het doen van meldingen. Door gemeenten, provincies en waterschappen zelf  feitelijke informatie over het doen van meldingen aan te laten leveren, wordt wederhoor niet noodzakelijk geacht.
• Een vragenlijst voor het spotten zelf, met bijbehorende handleiding.
• Informatie over het gebruik van sociale media, foto’s en logo voorafgaand en tijdens de Spotdag.

Dit ‘kant-en-klaarpakket’ zorgt ervoor dat deelname aan de Spotdag slechts enkele dagen per rekenkamer(commissie) kost. Houd er wel rekening mee, dat er op de Spotdag zelf minimaal twee mensen per rekenkamer(commissie) nodig zijn om op verschillende locaties te kunnen spotten.

En, goed om te weten: de Algemene Rekenkamer stelt per deelnemende rekenkamer(commissie) een onderzoeker beschikbaar die mee helpt  spotten!  

Vragen?

Heeft u vragen over de Spotdag? Neem dan contact op met Monique Mol (m.mol@rekenkamer.nl, 070 342 4129)

De NVRR stelt kennis over onderzoek op haar website beschikbaar om zo een van haar doelen, het verdiepen van onderzoekskennis onder haar leden, te realiseren.

De NVRR wil graag achterhalen hoe zij haar website het beste in kan zetten om digitaal kennis met haar leden te delen. Dit zal zij doen door middel van een ledenonderzoek.

De vereniging gebruikt nu voornamelijk de nieuwsbrief, bibliotheek en de Wiki als instrumenten voor digitale kennisdeling met haar leden. in de bibliotheek kunnen rekenkamers hun onderzoek zelf toevoegen zodat andere leden daar kennis van kunnen nemen. Elk onderzoek wordt voorzien van een samenvatting en trefwoorden, zodat het makkelijk doorzoekbaar en terug vindbaar is.

De Wiki bevat pagina's over een aantal onderwerpen die rekenkamer vaak onderzoeken (decentralisaties, grondexploitaties) en tips en trucs over het opzetten, uitvoeren en presentere van onderzoeken. De Wiki biedt ook de mogelijkheid om beveiligd kennis te delen met andere leden.

Om het gebruik van de op de website aangeboden kennis beter af te kunnen stemmen op de wensen van de leden, heeft de NVRR besloten om een onderzoek te doen onder haar leden door middel van telefonische interviews. Het doel hiervan is om te achterhalen op welke verschillende wijze leden onderzoek opzetten en uitvoeren en welke informatie ze daarvoor nodig hebben.

Om een goed beeld te krijgen van de wensen die leven trachten wij een representatief deel van de rekenkamers te benaderen (kleine, (middel) grote, provinciale, een waterschap en nieuwe leden). Als u geïnteresseerd bent in het onderwerp digitale kennisdeling en u heeft bruikbare suggesties, nodigen wij u van harte uit om deel te nemen aan het onderzoek. U kunt hiervoor telefonisch contact opnemen met Ingeborg Versprille (beleidsmedewerker NVRR): 033-2473435, tot 1 oktober 2016.

Als u meedoet aan dit ledenonderzoek kunnen wij u in de toekomst nog beter van dienst zijn!

De NVRR wil graag in contact komen met rekenkamer(commissie)s die nog in 2016 met onderzoek naar de eigen doorwerking aan de slag willen. Het kan daarbij gaan om onderzoek naar de doorwerking van een specifiek rapport of onderzoek naar de doorwerking van de functie van de rekenkamer(commissie). De NVRR kan, aan de hand van het stappenplan ‘Meten van doorwerking’, daarbij ondersteunen.

Vanuit de NVRR is een onderzoeker aangesteld om als sparringpartner op te treden voor rekenkamer(commissie)s die hun doorwerking willen onderzoeken. Deze ondersteuning wordt medegefinancierd vanuit kwaliteitsbevordering, waarvoor we middelen van het Ministerie van BZK hebben gekregen. Naar aanleiding van alle ervaringen en lessen zal een rapportage worden opgesteld en aangeboden aan het Ministerie van BZK. Wilt u zich aanmelden of meer weten, neem dan contact op met Etienne Lemmens (etienne.lemmens@nvrr.nl).

Meld u met korting aan voor één van de volgende cursussen van de Vrije Universiteit Amsterdam:

• Kwantitatieve methoden en analyse (start 16 september 2016)
• Het onverwoestbare huis van Thorbecke (start 28 september 2016)
• Kwalitatieve methoden en analyse (start voorjaar 2017)

Gebruik de code NVRR16 bij uw inschrijving en ontvang als lid van Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies 10% korting op de cursuskosten! 

Meld u nu aan voor de eerste Spotdag van rekenkamers en rekenkamercommissies!

Samen met andere rekenkamer(commissie)s op pad om in één dag een onderzoek te doen. Het gaat echt gebeuren! Meld u nu aan voor de eerste Spotdag van rekenkamer(commissie)s en ga samen met andere rekenkamer(commissie)s na hoe het staat met de digitale dienstverlening van de overheid.

Op deze eerste Spotdag willen we op verschillende plaatsen in Nederland de gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid van digitale dienstverlening in beeld brengen. We zoomen daarbij in op het onderdeel ‘meldingen doen’. Hoe wordt het aanbod, het gebruik en de toegankelijkheid van de mogelijkheid om meldingen te doen bij gemeenten, provincies en waterschappen ervaren?

De Spotdag moet een landelijk beeld opleveren. Geen dekkend beeld, maar eerder een grofkorrelige foto die u als landelijk referentiekader kunt gebruiken en waar u de spotdaguitkomsten over uw eigen gemeente, provincie of waterschap tegen af kunt zetten.

Over het onderwerp: Digitale dienstverlening

Eén van de ambities in het regeerakkoord van het kabinet-Rutte/Asscher betreft het verbeteren van de dienstverlening aan burgers en bedrijven. Burgers en bedrijven moeten zaken die ze met de overheid doen uiterlijk in 2017 digitaal kunnen afhandelen. Om dit te realiseren, is het programma Digitaal 2017 opgesteld. Met de Spotdag gaan we na wat burgers in de praktijk merken van dat programma.

Hoe werkt het spotten?

Tijdens de Spotdag ‘spotten’ we de ervaringen van burgers. Dit doen we aan de hand van een fictieve casus. We leggen de respondenten een casus voor met betrekking tot een melding en vragen hen om de melding via de website van de gemeente, de provincie of het waterschap in te dienen. We toetsen vervolgens de toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid van de digitale dienstverlening.

De casus maakt onderdeel uit van het ‘kant-en-klaarpakket’ dat u ontvangt ter voorbereiding op de Spotdag.

De ervaringen en lessen ten aanzien van het spotten verwerken we in een handreiking die we voor volgende Spotdagen kunnen gebruiken. 

Wanneer gaan we spotten?

We organiseren de Spotdag in de week van 10-14 oktober 2016.

De uitkomsten presenteren we tijdens de samenwerkingsbijeenkomst van de AR en de NVRR op 17 november 2016.

Wat vraagt dit van uw rekenkamer(commissie)?

Als uw rekenkamer(commissie) deelneemt aan de Spotdag krijgt u op voorhand een ‘kant-en-klaarpakket’, met vragenlijst, casus, interviewleidraad, etc. Daardoor kost deelname aan de Spotdag slechts enkele dagen per rekenkamer(commissie):

• nagaan of er al onderzoek rondom meldingen en (digitale) dienstverlening beschikbaar is binnen uw gemeente, provincie of waterschap;
• spotten;
• uitkomsten van de spotdag presenteren binnen uw gemeente, provincie of waterschap.

Houd er wel rekening mee, dat er op de Spotdag zelf minimaal twee mensen per rekenkamer(commissie) nodig zijn om op verschillende locaties te kunnen spotten. En, goed om te weten: de Algemene Rekenkamer stelt per deelnemende rekenkamer(commissie) een onderzoeker beschikbaar die mee helpt  spotten!

Aanmelden?

Wilt uw rekenkamer(commissie) deelnemen aan de eerste Spotdag? Meld u dan bij voorkeur voor 9 juli 2016 aan door een mail te sturen naar m.mol@rekenkamer.nl. Inmiddels hebben al verschillende rekenkamer(commissie)s, verspreid over het land, zich aangemeld.

Heeft u vragen over de Spotdag? Neem dan contact op met Monique Mol (m.mol@rekenkamer.nl, 070 342 4129) of Erik van der Weide (e.weide@rekenkamer.nl, 070 342 474).

Naar aanleiding van de door de Tweede Kamer aangenomen motie Fokke heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties vorig jaar zomer een brief naar de Tweede Kamer gestuurd met een actieplan lokale rekenkamers. In die brief onderstreepte de minister het belang van de lokale rekenkamers nadrukkelijk en zegt hij toe dat er financiële steun mogelijk is voor initiatieven om rekenkamers nog sterker en beter te maken. Hij stelde ook een aantal veranderingen voor.

We hebben als vereniging een reactie geformuleerd op dat plan. Na een aantal stevige discussies binnen de vereniging hebben we in november 2015 het verenigingsstandpunt naar de Tweede Kamer gestuurd. Twee belangrijke punten uit die brief waren het normbudget en de rekenkamercommissie. Bij het normbudget hebben we gezegd dat het goed zou zijn als er onderzocht zou worden wat een goede norm is voor het budget van een rekenkamer. Over de rekenkamercommissie is het standpunt dat het verschil tussen rekenkamers en rekenkamercommissie in de wet zou moeten verdwijnen en dat de rekenkamer nieuwe stijl wel ruimte zou moeten bieden aan raadsleden. Dat laatste werd wel aan de voorwaarde verbonden dat de meerderheid uit niet raadsleden zou moeten bestaan en ook de voorzitter een externe zou moeten zijn.

Wat is er sindsdien gebeurd? We hebben als bestuur een subsidieaanvraag bij BZK ingediend voor ondersteuning van het verenigingswerk. Die subsidie is ook gehonoreerd. Binnenkort zijn er gesprekken met BZK over de mogelijkheden van subsidie in de komende jaren. Inmiddels heeft ook de VNG een reactie geformuleerd. Daarin is steun te vinden voor ons voorstel om een onderzoek in te stellen naar het normbudget voor rekenkamers. De VNG is het oneens met het voorstel van de minister om de mogelijkheid te schrappen van rekenkamercommissies. Naast de praktische opmerking dat er dan wel heel veel verordeningen moeten worden aangepast, is vooral het argument dat de betrokkenheid van raadsleden bij het rekenkamerwerk belangrijk is met oog op de doelmatigheid. Wij vinden dat als vereniging ook belangrijk, maar zien daar andere mogelijkheden voor dan het wat verwarrende onderscheid dat nu in de wet wordt gemaakt tussen rekenkamers en rekenkamercommissies.

In de afgelopen maanden hebben we ook contacten gehad met Tweede Kamerleden. Het lijk er op dat de verdere besluitvorming naar aanleiding van de brief van de minister geen hoge prioriteit heeft. Er zijn door Kamerleden vragen gesteld en opmerkingen gemaakt en nu is het wachten, zo lijk het, op een nieuwe actie van de minister. Al met al is het nog wel de vraag, ook gegeven de komende Tweede Kamerverkiezingen, of de besluitvorming over eventuele veranderingen bij de lokale rekenkamers en de aanpassingen van de gemeentewet voor de raadsverkiezingen van 2018 zullen zijn afgerond. Het zou na al die discussies die de brief van de minister heeft opgeroepen, wel jammer zijn als die datum niet zou worden gehaald.

Aanpak problematische schulden

Op 30 juni is het rapport Aanpak problematische schulden van de Algemene Rekenkamer openbaar geworden. Publicatie vond plaats na een gezamenlijke presentatie aan de Tweede Kamer door een delegatie van de Algemene Rekenkamer, Nationale ombudsman en de WRR.

In het rapport wordt ingegaan op het stelsel met betrekking tot de aanpak van problematische schulden, waaronder de gemeentelijke schuldhulpverlening. Tijdens het onderzoek is dankbaar gebruik gemaakt van de kennis en rapporten over gemeentelijke schuldhulpverlening van collega’s van de rekenkamercommissie Achtkarspelen, de rekenkamer Den Haag en de rekenkamercommissie Tietjerksteradeel.

Het rapport kunt u downloaden via onze website >> 

Op 30 mei jl. is de 3D denktank van start gegaan. Zoals reeds aangegeven is het hoofddoel het krijgen van overzicht en inzicht in de diverse aspecten rondom de 3D’s, waaronder kaderstelling door de raad, de bestuurlijke context en de governance in het woud van stakeholders. Dit in samenwerking met de Algemene Rekenkamer en met ondersteuning van de NVRR. Inmiddels is de aanpak met het NVRR bestuur besproken.

De volgende stap is na te gaan hoe de (professionele) ondersteuning van de 3D denktank er uit kan zien. Op korte termijn zal hiervoor een voorstel worden uitgewerkt, inclusief het vinden van dekking voor eventuele financiële consequenties van professionele ondersteuning.

Eveneens op korte termijn zal de volgende bijeenkomst van de 3D denktank gepland worden. Het onderwerp zal immers de komende jaren actueel blijven.

Graag ontvangen wij alle onderzoeken die gedaan zijn naar het sociaal domein. Wilt u uw onderzoek uploaden op de NVRR website en per e-mail sturen aan Egbert Jongsma van de Algemene Rekenkamer?

Het verslag van 30 mei is hieronder te downloaden.

Voor vragen kunt u contact opnemen met initiatiefnemer Tineke van den Biggelaar.