Auteur: NVRR Secretariaat

Welke rollen gaan Rekenkamers spelen in de toekomst?

Over deze vraag hebben lokale, provinciale rekenkamer(commissie)s, en rekenkamercommissie(s) voor Waterschappen zich samen met Algemene Rekenkamer gebogen.

Door  het uitgelopen debat van de avond er voor en onverwachte verplichte afspraken vandaag was minister Plasterk helaas verhinderd zijn toespraak te houden voor de ruim 100 aanwezigen. Directeur-generaal Bestuur en Koninkrijksrelaties op het ministerie van Binnenlandse  Zaken, Gert-Jan Buitendijk was gelukkig in de gelegenheid deze taak over te nemen.

In zijn speech benadrukte Buitendijk het belang van Rekenkamers in verband met onder andere democratische controle  en goed openbaar bestuur. Niet alleen de gemeenten krijgen veel nieuwe taken in verband met de decentralisaties, dit geldt ook voor de rekenkamers. Het ministerie wil de positie van lokale, provinciale  rekenkamers verder verbeteren nu de budgetten onder druk staan.

Rekenkamers krijgen ook nieuwe onderzoeksbevoegdheden voor het doen van onderzoek naar samenwerkingsverbanden. De minister zal de werking van het nieuwe stelsel blijven monitoren, maar ontvangt graag input vanuit het veld inzake nieuwe ontwikkelingen waar men tijdens de transitie mee wordt geconfronteerd. Bij monde van Buitendijk sprak de minister ook de slapende rekenkamers aan op hun verantwoordelijkheden.

Gerrit Hagelstein van de NVRR stond stil bij de vraag  wat de komende tijd, met name de 3D’s ons gaat brengen? En wat wordt positie en rol daarin van de rekenkamer?

Met de 3D’s zijn belangrijke vraagstukken verbonden, Hagelstein benoemde er drie:

1. De vrijheid van gemeenten
2. De principes die aan de 3D’s ten grondslag liggen
3. Noodzaak tot samenwerking

De wijziging van de Wet gemeenschappelijke  regelingen geeft rekenkamers meer mogelijkheden tot samenwerking en samen onderzoeken. Samenwerking heeft zowel voor- als nadelen afhankelijk van de concrete context en of de samenwerking ook echt werkt.
Welke mogelijkheden hebben rekenkamers om daar invulling aan te geven?

• Onderling uitwisselen van kennis
• Kennisuitwisseling met andere kennispartners versterken (ministeries, AR, VNG, universiteiten)
• Samen onderzoek doen
• In regionaal verband samenwerken
• Andere competenties ontwikkelen van rekenkamers  zoals bijvoorbeeld uitvoeringspraktijk

Hagelstein is van mening dat het daarom niet verkeerd is als rekenkamers een gemengde samenstelling kennen van onderzoekers en lokale politici. Deze mix kan namelijk bijdragen aan een goede lokale verankering van de onderzoeksresultaten.

Barbara Goezinne, onderzoeksdirecteur van de Algemene Rekenkamer ging aansluitend in op de rol die rekenkamers kunnen en willen innemen bij het onderzoek naar de 3D’s.

Gaan wij maatwerk bieden? Of dient er sprake te zijn van eenheid van beleid of van rekenkameronderzoek? En daarmee van eenvormige rekenkamerinstituties op lokaal/regionaal niveau, werkend vanuit vergelijkbare mogelijk universele standaarden?

Tijdens vijf interactieve, besloten, workshops kon men van gedachten wisselen welke rol men als rekenkamer  kan gaan spelen, wel een die bij de rekenkamer en de bijhorende gemeente past.

Wordt zij een volger van de geldstromen, controleur van regels, ondersteuner van lerend vermogen, agenda-setter, probleemoplosser, deskundige, mediator, controleur van beleidsuitvoering of een luisterend oor voor problemen van burgers.

Rond lunchtijd werd de bijeenkomst plenair afgesloten met het benoemen van een aantal parels van het afgelopen jaar, onder andere:

• Rekenkamer Oost-Nederland op terrein van faunabeleid  – nieuwe manier van presenteren, online rapport met een filmpje
• MOOCS- Massive online open courses – op eigen tempo colleges volgen. 8 filmpjes speciaal voor de overheid, waarbij decentralisatie een speciaal thema is. zie verder www.omooc.nl
• Op welke wijze kunnen we de doelgroep verbreden? Webinar!
  Onlangs heeft een experiment plaatsgevonden. Tijdens een ronde tafelgesprek konden deelnemers vragen stellen via de Ipad, deze werden dan besproken. Conclusie: een leerzame ervaring en een nieuw middel om informatie te delen, ook op afstand!
• Raadslid.nu
  Hoe zorgen we ervoor dat raadsleden op de hoogte zijn van het werk en de functie van rekenkamers?
  ​Het antwoord is tweeledig:
  • Filmpjes (laagdrempelig)
  • Rekenkamertool (vragen aan en over RK)
• Innovatieve  aanpak rekenkameronderzoek met hulp van burgers.
  In Zeist zet men burgers in bij rekenkameronderzoek (niet bij ieder onderzoek). De burger wordt officieel geïnstalleerd. Dit heeft tot nu toe grote toegevoegde waarde gehad: men kijkt op een andere manier naar onderzoek.
  Het advies van Zeist: als je dit ook wilt doen, ga op zoek naar iemand die heel anders in het vraagstuk zit!
• Oprichting Kring van Waterschappen ten behoeve van voorzitters van rekenkamer(commissies) bij Waterschappen. Doel is informatie uitwisseling en kennisdeling en daarvan te leren.  De eerstvolgende bijeenkomst is 14 november a.s.

Gemeenten krijgen maximale bestedingsvrijheid bij de uitvoering van de taken in de jeugdhulp, langdurige zorg en begeleiding naar werk waarvoor zij vanaf 1 januari 2015 verantwoordelijk zijn. Het geld dat hiermee is gemoeid komt rechtstreeks in het gemeentefonds als integratie-uitkering. Gemeenten kunnen het geld naar eigen inzicht besteden, zodat zij maximaal in staat worden gesteld worden lokaal maatwerk te leveren. Minister Plasterk (BZK) heeft daarover bestuurlijke afspraken gemaakt met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten.

Bij de overdracht van taken naar gemeenten is het van belang dat gemeenten de taken financieel, organisatorisch en bestuurlijk goed kunnen uitvoeren. Eén van de belangrijke uitgangspunten is altijd geweest dat gemeenten voldoende beleidsvrijheid hebben om goed te kunnen inzoomen op de lokale behoefte aan zorg en begeleiding naar werk. Daarin ligt ook het belang van de bestuurlijke afspraken die de minister en de VNG hebben gemaakt. Aan het gemeentefonds wordt in 2015 10,3 miljard euro toegevoegd voor uitvoering van de gedecentraliseerde taken. Het kabinet en de VNG hebben afgesproken om de komende drie jaar deze middelen in ieder geval in te zetten voor de uitvoering van de nieuwe gedecentraliseerde taken in het sociaal domein, zodat gemeenten op tijd klaar staan en kunnen voorkomen dat burgers tussen wal en schip belanden.

Met de afspraken die nu gemaakt zijn, kan de vorming van een speciaal sociaal deelfonds binnen het gemeentefonds komen te vervallen. Minister Plasterk trekt het wetsvoorstel dat daartoe was ingediend bij de Tweede Kamer in. Dat heeft de minister vandaag aan de Tweede Kamer laten weten.

Zie ook Dossier Decentralisatie op deze website >>

Steven Dijk (lid commissie kwaliteitszorg) schreef op persoonlijke titel een blog over integriteit:

Enige tijd geleden alweer was er een discussiemiddag over rekenkamer en integriteit. Een echte conclusie kan ik mij er niet meer van herinneren, behalve dat het niet een onderzoeksthema voor rekenkamers is. Vanzelfsprekend was iedereen voor een integere aanpak van onderzoek en overig gedrag. Maar hoe je dat handen en voeten geeft bleef vaag……

Lees het volledige blog en geef uw mening >>

Hulp gezocht om informatie te bundelen

Inmiddels is er het nodige geschreven over de 3D's. Als NVRR willen we graag de meest belangrijke informatie op een rijtje  zetten voor de leden. We zoeken daarbij hulp.

Ben je in staat om de meest belangrijke informatie uit de bestaande stukken te distilleren en deze informatie zodanig op te schrijven dat de leden deze weer kunnen gebruiken?

Naast de algemene informatie van Rijk, VNG enzovoorts hebben wij onze leden gevraagd welke onderzoeken e.d. zij op dit gebied al hebben uitgevoerd of van plan zijn uit te gaan voeren. Daar is ruime respons op ontvangen. Het is de bedoeling al deze informatie gebundeld en samenhangend voor onze leden op onze website beschikbaar te stellen.

Naast de documenten die wij zelf inmiddels hebben verzameld, en waaruit geput kan worden,  verwachten we daarnaast dat zelf naar aanvullende informatie wordt gezocht.

Als je geïnteresseerd bent deze klus uit te voeren vragen wij je  je interesse kenbaar  te maken middels een offerte  en proeve van bekwaamheid via de mail bij Caroline Loomans. Wij ontvangen je reactie graag voor 11 september 2014.

Voorwaarden:

• het stuk wordt een openbaar stuk dat vrij wordt om te gebruiken
• de NVRR houdt zich het recht voor het stuk aan te passen en eindredactie op het stuk te plegen
• indien geen van de aanbiedingen passen, houdt de NVRR zich het recht voor geen gunning te doen

Vorige  week (12 augustus) is in het Staatsblad de wijzing van de WGR gepubliceerd. Met deze wetswijzing wordt een belangrijk deel van het ‘controlegat’ gedicht. Zie ook de website van de Eerste Kamer >>

Eind 2013 heeft de NVRR haar zorg geuit over het controlegat middels brieven aan de Minister, de gemeenten en de rekenkamers. Door de decentralisatie van jeugdzorg, arbeidsparticipatie en maatschappelijke ondersteuning  (de 3D’s) zullen immers meer en grotere samenwerkingsverbanden ontstaan bij de uitvoering door de gemeenten. De onderzoeksbevoegdheden van rekenkamers en in het bijzonder rekenkamercommissies waren bij grotere  samenwerkingsverbanden echter beperkt.

De NVRR is zeer verheugd dat de aanbevelingen die zij heeft gedaan op dat vlak door de politiek zijn overgenomen met de aangepaste wet als mooi resultaat.

Ondanks dit resultaat, een eerste stap, ligt er nog veel werk in het verschiet. De komende tijd zullen we nog vaak met elkaar in gesprek (moeten) gaan om goed voorbereid te zijn. Houd op de website ons Dossier Decentralisatie in de gaten. Hier publiceren we alle ons bekende informatie over dit onderwerp. Een memo over de actuele stand van zaken is hieronder te downloaden.

VNG GemeenteTrainee biedt  gemeenten  en jong talent de mogelijkheid  elkaar te leren kennen en van elkaar te leren.  De trainees volgen een  2-jarig opleidingsprogramma ( één dag per week) en zijn in dienst van de VNG. Voor uw onderzoek kunt u  trainees inhuren via VNG GemeenteTrainee zonder risico. Een multidisciplinair team zorgt voor de selectie en werving; het opleidingstraject, het coachen en de intervisie. De begeleiding op de werkplek doet u zelf. Het is mogelijk om binnen het opleidingsprogramma specifieke taken  of thema’s die spelen binnen uw rekenkamer(commissie)  in te vullen. Afhankelijk van onder andere de opgedane werkervaring betaalt u een all-in uurtarief  voor de VNG GemeenteTrainee. U betaalt voor de daadwerkelijk gewerkte uren, niet voor vakantie, opleidingsdagen of ziekteverzuim. Voor meer informatie en het bespreken van de mogelijkheid  van maatwerk : Jeroen.vandijk@vng.nl of 06-44806971.

De Rekenkamer Oost-Nederland is de gezamenlijke rekenkamer voor de provincies Gelderland en Overijssel en doet vanuit een onafhankelijke positie onderzoek naar de rechtmatigheid, de doelmatigheid en de doeltreffendheid van het provinciale beleid. De Rekenkamer beslist zelf welke onderwerpen onderzocht worden, maar doet dat met een open instelling ten opzichte van wat er leeft onder Statenleden en burgers. De Rekenkamer heeft een eigen ambtelijke bezetting en een eigen (onderzoeks)budget. Hiermee kan de Rekenkamer zowel zelf onderzoeken uitvoeren als onderzoeken (deels) laten uitvoeren. Het is de ambitie van de Rekenkamer Oost-Nederland om de Provinciale Staten van Gelderland en Overijssel te ondersteunen via onderzoeken die een duidelijke meerwaarde hebben. 

De Rekenkamer bestaat uit een bestuur, een secretaris-directeur, onderzoekers en een managementassistente en zoekt per  1 september 2014 een secretaris-directeur. 

Lees meer over deze vacature >>